Dezenfeksiyon ne demek? Dünya üzerinde ilk covid-19 vakaları görülmeye başladıktan sonra dezenfeksiyon yöntemleri hiç olmadığı kadar konuşulmaya ve bu yöntemlere daha fazla ihtiyaç duyulmaya başlandı. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de vatandaşlar en etkili ve sağlıklı dezenfeksiyon yöntemlerini araştırmaya başladı. Sağlıkta dezenfeksiyon hastalık sırasında ve sonrasında çok önemlidir. Dezenfeksiyon ne demek sorusuna kısaca değinirsek, Fransızca kökenli olan bu kelime cansız ortamdaki bakteri endosporları dışında olan patojen mikroorganizmaların öldürülmesi veya üremelerinin durdurulması anlamına gelmektedir. Sadece hastaya değil onun temas ettiği tüm noktalara, nesnelere, çamaşırlarına, tedavisinde görev alan personele, ziyaret eden kişilere, yattığı odaya, duvarlara kadar tüm detaylara uygulanmalıdır. Dezenfeksiyon yöntemleri çeşitlilik göstermektedir. Evimizi dezenfekte ederken farklı yöntemler kullanılırken hastane, işletme veya toplu taşımalarda farklı yöntemler kullanılmaktadır. Dezenfeksiyon işlemini uygularken kullanılan ürünlere karşı oldukça dayanıklı olan bakteriler yaşamaktadır. Evinizi, işletmelerinizi bakteri ve zararlı mikroorganizmalardan kurtarmak ve hijyenik bir ortam sağlamanın en önemli yolu dezenfeksiyondur.

Özellikle tıbbi işlemler sırasında tamamen dezenfekte edilmiş mikrop ve bakterilerden arındırılmış bir ortam gerekmektedir. Ameliyathaneler, yoğun bakımlar, diyaliz merkezleri, hastanelerin yeni doğan bölümleri, transplantasyon gibi yerlerde hava ve yüzey koşulları belirli kurallar çerçevesinde düzenli olarak dezenfekte edilmelidir. Dezenfeksiyon yöntemleri sayesinde cansız ortamda bulunan patojen mikroorganizmalar yok edilir. Yanı sıra bu organizmaların üremesi de engellenmektedir.

Dezenfeksiyon Yapılırken Kullanılan Maddeler

Dezenfeksiyon yöntemleri ve dezenfeksiyon yapılırken hangi maddelerin kullanılacağından bahsedecek olursak, tüm mikroorganizmaları öldüren maddeler, hızlı etki eden maddeler ve toksit bulundurmayan maddeler başı çekmektedir. Bunun yanında nötral pH veya suda çözünebilen maddeler, renksiz ve kokusuz stabil olan maddeler kullanılmaktadır. Ayrıca bu maddeler çevreye ve eşyalara zarar vermemeli, kullanımı kolay ve ekonomik malzemelerden elde edilmelidirler.

Dezenfeksiyon ve sterilizasyon birbirine karıştırılmamalıdır. Sterilizasyon cansız ortamda patojen yada değil tüm mikroorganizmaların yok edilmesidir. Sağlıklı ve mikrop taşıyanların çokluğu, bulaşıcı hastalıklarının belirsiz bir yol izlemesi nedeniyle dezenfeksiyonun etkisi kısıtlı kalabilir. Dezenfeksiyon yöntemleri özellikle dolaysız ve büyük bulaşmalara engel olmaktadır. Dezenfeksiyon maddelerinin etkileri, ateş, ışık, sönmemiş kireçler gibi fiziksek ya da mekanik olabilmektedir. Ancak yaygın dezenfeksiyon yöntemlerinde kimyasal malzemeler kullanılmaktadır. Üç değişik biçimde bunları inceleyebiliriz. Bunlar, gaz halde, katı veya kıvamlı halde ve sıvı halde bulunabilirler.

Dezenfeksiyonu Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Dezenfeksiyon yöntemleri birçok faktörden etkilenir. Dezenfeksiyon öncesinde uygulanan temizleme yöntemi, mikroorganizmaların tipi, kontaminasyon sayısı, kullanılan germisidin konsantrasyonu, uygulama süresi, nesnenin fiziksel özellikleri ve işlem sırasındaki ısı ve pH değerinden etkilenmektedir. Dezenfeksiyonu etkinliğin gücüne göre üçe ayırabiliriz. 

• Yüksek düzey dezenfeksiyon; bazı bakteri sporlarını içeren geniş mikroorganizma populasyonuna  etkilidir. 
• Orta düzey dezenfeksiyon; mikrobakteriler, virüsler, mantarlar ve bakteriler üzerinde etki gösterir. 
• Düşük düzey dezenfeksiyon; mantarlar, zarflı virüsler üzerinde etkili olan dezenfeksiyon yöntemidir.